reserveren: volwassenen – jongeren/studenten
I’ve always loved you, and when you love someone, you love the whole person, just as he or she is, and not as you would like them to be. (Tolstoj)
Vandaag laten we u twee verschillende liefdesverhalen horen, verteld door twee Tsjechische componisten, slechts vijftig jaar van elkaar verwijderd. Aan de ene kant klinkt een eerste liefde die uitmondt in een gedeeld leven. Aan de andere kant een liefde die besmet wordt door jaloezie, en eindigt in een ramp.
Strijkkwartet no. 1, Kreutzersonate – Leoš Janáček (1923)
Een man zit in de trein en vertelt hoe zijn echtgenote, een pianiste, de verderfelijke Kreutzersonate van Beethoven speelt met een charmante violist. Zijn achterdocht groeit, tot hij thuiskomt, en zijn vrouw lachend aan de keukentafel vindt met haar duopartner. Hoe kan hij anders dan haar om het leven brengen?
Dit verhaal van Tolstoj was de inspiratiebron voor Janáček’s eerste strijkkwartet. Waar het oorspronkelijke verhaal verteld wordt vanuit het perspectief van de man, stelt Janáček de vraag hoe dit verhaal zou klinken als het verteld zou worden door de vermoorde vrouw. Het resultaat is een dramatisch werk, waar wanhoop en drama zich afwisselen met lieflijke melodieen en een enkele quote uit de Kreutzersonate van Beethoven.
Janáček draagt het kwartet op aan de jonge Kamilla, met wie de 70-jarige man een affaire had. Het steeds weer terugkerende thema bestaat uit drie noten, die symbool staan voor de lettergrepen van haar naam.
Strijkkwartet no. 1, Aus meinem leben – Bedřich Smetana (1876)
Smetana schreef dit autobiografische kwartet aan het eind van zijn leven, in het jaar dat hij doof werd. Hij had last van tinnitus, en hoorde constant een hoge E in zijn oor piepen. Deze noot is door het hele kwartet geweven, en het laatste deel draait volledig om deze ringende hoge E. De rest van het kwartet is ode aan verschillende delen uit zijn leven. Het eerste deel beschrijft zijn kindertijd en zijn liefde voor de natuur, het tweede deel verbeeldt zijn liefde voor dansen en feesten. Het hoogtepunt van dit kwartet is echter het derde deel, dat hij schreef voor zijn eerste vrouw, Kateřina. Kateřina en Bedřich waren vrienden sinds hun kindertijd. Na elkaar jarenlang niet gezien te hebben, herenigden ze als jonge twintigers. Hun vriendschap bloeide snel weer op, en groeide uit tot liefde. Hoewel Kateřina jong stierf, droeg Bedřich 19 jaar na haar dood dit derde deel aan haar op, de ware liefde van zijn leven.
Het in 2020 gevormde Flare Quartet bestaat uit de Nederlandse violisten Linde van de Ven en Maartje Rosmulder, samen met Gabriel Torner Alsina (altviool) uit Spanje en Laurence Gaudreau (cello) uit Canada.
Zij vormen een fris en innovatief ensemble dat zich voornamelijk focust op 20e- en 21ste-eeuws repertoire en dit op een toegankelijke manier presenteert aan haar publiek. Het ensemble ontving coaching van gerenommeerde kamermusici, waaronder Sebastian Koloski (Utrecht String Quartet), Gregor Sigl (Artemis Quartet), Karin Dolman (DoelenKwartet), Josef Kluson (Prazak Quartet), en speelde herhaaldelijk op locaties als het “Le Guess Who?” Festival en TivoliVredenburg.
Programma:
Leos Janacek – Die Kreutzersonate
Bedřich Smetana – String Quartet nr 1